Στο πλαίσιο της προσπάθειας μας για την καταγραφή και ανάδειξη των δυνατοτήτων υποστήριξης του Ελεύθερου Λογισμικού / Λογισμικού Ανοιχτού Κώδικα (ΕΛ/ΛΑΚ) στην Ελλάδα, προχωρούμε στην ανανέωση του καταλόγου εταιρειών που παρέχουν υπηρεσίες υποστήριξης ανοιχτού λογισμικού. Αναζητούμε εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην παροχή υπηρεσιών υποστήριξης για την υιοθέτηση και την καθημερινή χρήση εφαρμογών Ανοιχτού Λογισμικού σε φορείς τόσο του Δημόσιου όσο και του Ιδιωτικού Τομέα.

Είναι γενική διαπίστωση ότι οι προηγμένες τεχνολογίες της Πληροφορικής και ειδικότερα η “Τεχνητή Νοημοσύνη” επιφέρουν δραματικές αλλαγές στη λειτουργία των Μέσων Επικοινωνίας και Ενημέρωσης(ΜΜΕ). Ιδιαίτερα στο ελληνικό τοπίο των ΜΜΕ, η αξιοποίηση τους αναδύει σημαντικές προκλήσεις. Σας καλούμε να γίνετε μέλη της ομάδας εργασίας της ΕΕΛΛΑΚ για τα Open Media και να συμβάλλετε στην προώθηση μοντέλων ανοιχτής συνεργατικότητας και καινοτομίας στο χώρο των ΜΜΕ.

Η Οργανωτική επιτροπή του Διαγωνισμού Ανοιχτών Τεχνολογιών https://openedtech.ellak.gr/ ανακοινώνει τα αποτελέσματα της αξιολόγησης των έργων του 7ου Πανελλήνιου Διαγωνισμού Ανοιχτών Τεχνολογιών που πραγματοποιήθηκε την σχολική χρονιά 2024-2025 O 7ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση, επικεντρώθηκε τη φετινή χρονιά στην θεματική ενότητα της Ανοιχτής Σχεδίασης για έναν Άμεσο Δημόσιο Χώρο και και κάλεσε τους μαθητές να ενσωματώσουν έξυπνες και βιώσιμες λύσεις που βελτιώνουν τη λειτουργικότητα και την αισθητική των δημόσιων χώρων και την εμπειρία των κατοίκων σε αυτούς.

Το Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας (ΕΔΥΤΕ Α.Ε. – GRNET), φορέας του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και συντονιστής του ευρωπαϊκού έργου Pharos AI Factory, σας προσκαλεί: να συμμετάσχετε στη σύντομη ανώνυμη έρευνα αποτύπωσης εκπαιδευτικών αναγκών σχετικά με την Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence – AI), την Υπολογιστική Υψηλών Επιδόσεων (High-Performance Computing – HPC) και τα προσωπικά δεδομένα

Η ψηφιακή μετάβαση της δημόσιας διοίκησης στην Ελλάδα εξελίσσεται ραγδαία, με όλο και περισσότερες υπηρεσίες να προσφέρονται ψηφιακά και με δισεκατομμύρια ευαίσθητες εγγραφές —από φορολογικά στοιχεία και ιατρικά έως εκπαιδευτικά δεδομένα— να συγκεντρώνονται και να διαχειρίζονται ηλεκτρονικά. Πίσω, όμως, από αυτή την τεχνολογική πρόοδο, αποκρυσταλλώνεται μια ανησυχητική πραγματικότητα: η χώρα εκχωρεί ουσιαστικά τον έλεγχο του ψηφιακού της υποβάθρου σε πολυεθνικές εταιρείες με έδρα κυρίως τις Ηνωμένες Πολιτείες και, σε κάποιες περιπτώσεις, την Κίνα. Πρόκειται για μια στρατηγική εξάρτηση που υπονομεύει την εθνική ψηφιακή κυριαρχία και καθιστά το δημόσιο τομέα ευάλωτο σε εξωγενείς πιέσεις, εμπορικές ή και γεωπολιτικές.

Η αυξανόμενη εξάρτηση της Γαλλίας από αμερικανικούς τεχνολογικούς κολοσσούς έχει εγείρει σοβαρές ανησυχίες γύρω από την ψηφιακή κυριαρχία και την ασφάλεια των δημόσιων δεδομένων. Το ερώτημα που τίθεται πλέον με ένταση στους πολιτικούς και θεσμικούς κύκλους της χώρας είναι αν η Γαλλία έχει ήδη παραδώσει τη διαχείριση κρίσιμων ψηφιακών υποδομών σε ξένα συμφέροντα, θέτοντας σε κίνδυνο την εθνική της κυριαρχία.

Σε μια κίνηση με ισχυρό πολιτικό και τεχνολογικό συμβολισμό, η γαλλική πόλη της Λυών ανακοίνωσε την απόφασή της να αποδεσμευτεί από το οικοσύστημα της Microsoft, υιοθετώντας εναλλακτικές λύσεις ανοιχτού λογισμικού για τις καθημερινές ψηφιακές λειτουργίες του δήμου. Η απόφαση αυτή φέρει πολλαπλές συνέπειες, από την εξοικονόμηση κόστους έως την ενίσχυση της τεχνολογικής κυριαρχίας, ενώ φέρνει στην επιφάνεια καίρια ζητήματα ψηφιακής ανεξαρτησίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η ομάδα Free and Open Source Software for European Public Services (FOSSEPS) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (μονάδα DIGIT.B.2) απευθύνει πρόσκληση προς τις δημόσιες διοικήσεις της Ευρώπης να συμβάλουν καθοριστικά στη διαμόρφωση του τρόπου με τον οποίο χρησιμοποιείται και υποστηρίζεται το κρίσιμο λογισμικό ανοιχτού κώδικα. Μέσα από τη συμμετοχή στη σχετική δημοσκόπηση, οι οργανισμοί έχουν τη δυνατότητα να ενισχύσουν μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία που στοχεύει στη διατήρηση της βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητας του λογισμικού που υποστηρίζει βασικές λειτουργίες του δημόσιου τομέα.

Ο στόχος του Fund είναι η ενίσχυση της ψηφιακής κυριαρχίας μέσω της υποστήριξης της συντήρησης βασικών τεχνολογιών ανοιχτού κώδικα (π.χ. βιβλιοθήκες, πρωτόκολλα, εργαλεία ανάπτυξης), οι οποίες παρότι χρησιμοποιούνται ευρέως, υποχρηματοδοτούνται. Με στοχευμένες επενδύσεις στη συντήρηση, ασφάλεια και ανθεκτικότητα αυτών των έργων, διασφαλίζεται η διαθεσιμότητα και η αξιοπιστία τους για δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς.

Η ασφάλεια του ανοικτού λογισμικού αποτελεί θεμέλιο λίθο για την ψηφιακή κυριαρχία και τη διαφάνεια στον δημόσιο τομέα. Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προχωρά στην επανεκκίνηση του προγράμματος bug bounties, στοχεύοντας στον εντοπισμό και την επιδιόρθωση ευπαθειών σε κρίσιμο λογισμικό ανοικτού κώδικα που χρησιμοποιείται ευρέως στις ευρωπαϊκές δημόσιες υπηρεσίες.

Η Γερμανία προχωρά με σταθερά βήματα στον ψηφιακό μετασχηματισμό της δημόσιας διοίκησης, επενδύοντας σε ανοιχτά πρότυπα και αποκεντρωμένες αρχιτεκτονικές. Ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτής της προσέγγισης είναι το έργο ZApUK (Zentrale Architektur Postfach- und Kommunikationsinfrastruktur).

Το νέο μεγάλο γλωσσικό μοντέλο (LLM), που αναμένεται να κυκλοφορήσει στα τέλη του καλοκαιριού 2025, σχεδιάστηκε εξαρχής για να είναι πλήρως ανοικτό. Αυτό σημαίνει ότι ο πηγαίος κώδικας, τα βάρη του μοντέλου και το εκπαιδευτικό σύνολο δεδομένων θα είναι διαθέσιμα στο κοινό, υπό ανοικτή άδεια χρήσης (Apache 2.0).

Μια πρόσφατη έρευνα από την οργάνωση Bits of Freedom, μέλος του EDRi (European Digital Rights), ρίχνει φως σε ένα φαινόμενο που ολοένα και περισσότερο απασχολεί την ψηφιακή κοινωνία: τη συστηματική χρήση χειριστικού σχεδιασμού (manipulative design) από τις Πολύ Μεγάλες Διαδικτυακές Πλατφόρμες (VLOPs). Πλατφόρμες όπως το Snapchat, το Facebook, το TikTok, το Shein, το Zalando και το Booking.com φαίνεται να προωθούν πρακτικές που επηρεάζουν αρνητικά τις επιλογές των χρηστών, συχνά εν αγνοία τους, παραβιάζοντας δυνητικά νομοθεσίες όπως η Οδηγία για τις Αθέμιτες Εμπορικές Πρακτικές (UCPD) και ο Κανονισμός για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (Digital Services Act – DSA).

Σε όλη την Ευρώπη, οι δημόσιοι οργανισμοί αξιοποιούν τα ανοιχτά δεδομένα για να εξυπηρετούν καλύτερα τους πολίτες. Αυτές οι πρωτοβουλίες αναδεικνύουν πώς τα ανοιχτά δεδομένα μπορούν να ενισχύσουν τη σύγχρονη διακυβέρνηση, επιτρέποντας τη συμμετοχή των πολιτών, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη και προάγοντας την καινοτομία στις υπηρεσίες. Παράλληλα, αποδεικνύεται πως η αξία των ανοιχτών δεδομένων υπερβαίνει τον αρχικό τους σκοπό, τροφοδοτώντας τη συνεργασία, τις νέες γνώσεις και πιο ευέλικτες δημόσιες υπηρεσίες.

Καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζεται να παρουσιάσει την πρότασή της για την Πράξη για τα Ψηφιακά Δίκτυα (Digital Networks Act – DNA), περισσότερες από 80 οργανώσεις από την κοινωνία των πολιτών, τον δημιουργικό τομέα, ενώσεις καταναλωτών, παρόχους διαδικτύου και άλλους φορείς ενώθηκαν σε ένα κοινό κάλεσμα: να προστατευτεί η ουδετερότητα του διαδικτύου και να απορριφθούν οι επικίνδυνες προτάσεις των μεγάλων τηλεπικοινωνιακών εταιρειών.

Η ελληνική DBpedia αποτελεί το πρώτο βήμα προς τη διεθνοποίηση των ανοικτών διασυνδεδεμένων δεδομένων (linked data) και την πρώτη επιτυχημένη προσπάθεια παραγωγής και δημοσίευσης τέτοιου είδους δεδομένων, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως οδηγός χρήσης για άλλες γλώσσες, εκτός της αγγλικής.

Η ανοιχτή πρόσβαση στην πολιτιστική κληρονομιά είναι θεμελιώδους σημασίας για την ενίσχυση της κατανόησης, της δημιουργικότητας και της συνεργασίας στην κοινωνία. Πολιτιστικοί φορείς όπως μουσεία, βιβλιοθήκες και αρχεία (Cultural Heritage Institutions – CHIs), διαδραματίζουν έναν καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση και τη διάδοση αυτής της κληρονομιάς. Η υιοθέτηση ανοικτών αδειών Creative Commons (CC) και εργαλείων δημόσιου τομέα αποτελεί έναν απλό και αποτελεσματικό τρόπο για να καταστούν τα πολιτιστικά υλικά και τα μεταδεδομένα προσβάσιμα και επαναχρησιμοποιήσιμα από όλους.

Η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης (AI) φέρνει μαζί της ενθουσιασμό, δυνατότητες, αλλά και προκλήσεις — ειδικά για τους δημιουργούς περιεχομένου και τις κοινότητες γνώσης. Στο πλαίσιο αυτό, η Creative Commons (CC) εισάγει τα CC Signals, μια νέα προσέγγιση που σκοπό έχει να προστατεύσει και να ενδυναμώσει τους δημιουργούς στην ψηφιακή εποχή.

Οι Κοινότητες Πρακτικής (Communities of Practice – CoPs) έχουν αναδειχθεί σε ισχυρά εργαλεία ενίσχυσης της συνεργασίας, ανταλλαγής γνώσεων και οικοδόμησης συλλογικής ικανότητας εντός εκπαιδευτικών συστημάτων. Στον ταχέως εξελισσόμενο τομέα της εκπαίδευσης, ιδιαίτερα στους κλάδους STEM και STEAM, η ανάγκη για δυναμικές και βιώσιμες κοινότητες είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Το διαδικτυακό κλειστό συνέδριο που διοργανώθηκε από το έργο SpicE, σε συνεργασία με το Scientix, εστίασε στην ανταλλαγή καλών πρακτικών, στρατηγικών και προκλήσεων για τη διατήρηση και ενδυνάμωση τέτοιων κοινοτήτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.